تأثیر مساحت حفره بر تنوع زیستی پوشش گیاهی و خصوصیات خاک در یک جنگل مدیریت شده

به منظور شناخت تأثیر مساحت روشنه بر تنوع زیستی پوشش گیاهی و خصوصیات خاک، این تحقیق در یک توده راش- ممرز واقع در قطعه 11 سری دو طرح جنگلداری خلیل محله – عباس آباد با مساحت 7/69 هکتار انجام شد که در مجموع 31 روشنه مورد مطالعه قرار گرفت. روشنه ها بعد از شناسایی بر اساس مساحت درچهار طبقه150-0، 300-150، 450-300 و بیشتر از 450 متر مربع دسته بندی شد. تنوع و فراوانی، پوشش علفی کف جنگل در پنج میکروپلات بر اساس نوع گونه و درصد ثبت شد. تعداد نهال های گونه های درختی با ارتفاع کمتر از 30/1 سانتی متر نیز به تفکیک گونه به عنوان زادآوری شمارش شد. برای سنجش تنوع از شاخص های شانون - وینر و سیمپسون، برای غنا از شاخص های مارگالف و منهنیک و به منظور اندازه گیری یکنواختی از شاخص های یکنواختی استفاده و در نرم افزارpast برآورد شد. خصوصیات خاک روشنه شامل: وزن مخصوص ظاهری، درصد رطوبت، درصد مواد آلی، درصد شن، درصد رس و درصد سیلت، هدایت الکتریکی(ec)، واکنش خاک (ph)، غلظت فسفر قابل جذب، پتاسیم قابل جذب، غلطت آمونیوم و نیترات خاک اندازه گیری شد. از مشخصات زیستی خاک نیز نرخ خالص تولید آمونیوم و نیترات سازی و نرخ خالص معدنی شدن ماهانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که افزایش سطح روشنه اثر معنی داری بر یکنواختی زادآوری گونه های درختی (05/0>p) و یکنواختی و تنوع گونه ای پوشش علفی کف روشنه دارد (01/0>p). از بین مشخصه های خاکی مورد بررسی درصد رس خاک، غلظت فسفر قابل جذب (05/0>p) و غلظت آمونیوم خاک اثر معنی داری از افزایش سطح را به نمایش گذاشت (01/0>p). میزان ارتباط شاخص های مختلف نیز با استفاده از ضریب همبستگی خطی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت که نتایج آن نشان داد که کربن و موادآلی با چگالی ظاهری خاک، تنوع شانون-وینر و غنای منهنیک و مارگالف پوشش علفی همبستگی منفی داشته اند. هدایت الکتریکی با غنای منهنیک، مارگالف و تعداد گونه های علفی موجود در عرصه ارتباط معکوسی دارد. بین تعداد گونه و تنوع شانون-وینر زادآوری درختی با چگالی ظاهری خاک همبستگی مثبت مشاهده شده است. بعلاوه تعداد افراد زادآوری هر گونه نیز با واکنش خاک همبستگی مثبتی دارد.